بـا بـخش انـکولـوژی پـیامـبران و خـدمـات ارئـه شـده در ایـن مـرکـز بیشـتر آشـنا شوید.
به عمل کار برآید به سخندانی نیست!
بـخش انـکولـوژی بـیمارسـتان پـیامـبران در قـسمت شـمال شـرقـی بـیمارسـتان در زمـینی بـه مـساحـتِ 1400 مـترمـربـع و در دو طـبقه احـداث و در سـال 1400 مورد بهره برداری قرار گرفت.
بـخش انـکولـوژی پـیامـبران بـا اسـتفاده از بـه روزتـریـن تـکنولـوژیِ پـزشـکی و بـا هـمکاریِ جـمعی از پـزشـکانِ مجـربِ کـشور در زمـینه هـای مـختلفِ دانـشِ سـرطـان شـناسـی آمـادهء خـدمـت رسـانـی بـه بـیماران مـبتلا بـه سـرطـان بـوده بـا بیمه های پایه و تکمیلی موجود در کشور طرف قرار داد می باشد.
بخش انکولوژی در دو طبقه قرار دارد:
در طبقه ۱- شیمیدرمانی بیماران انجام می گردد.
در ایـن قـسمت پـرسـتاران کـارآزمـوده و آمـوزش دیـده در زمـینهء تـهیه ، آمـاده سـازی و تـزریـق داروهـای شـیمیدرمـانـی پـس از دریـافـت دسـتورات درمـانـی (چـگونـگی و تـرتـیب تـزریـق داروهـا، مـدت و نـحوهء تـزریـق هـر دارو و مـیزان مـایـعات و سـرمـی کـه بـیمار درحـین درمـان لازم خـواهـد داشـت، تـعداد و نـوع داروهـای کـمکی کـه در چـه زمـانـی از رونـد درمـانـی بـایـد بـه بـیمار داده شـونـد) از سـوی پـزشـک مـعالـج، بـا اسـتفاده از بهـتریـن امـکانـات بسـتریِ کـوتـاه مـدت و چـندسـاعـتهء بـیمارانِ سـرپـایـی آمـادهء انـجام وظـیفه بـوده و در صـورتـی کـه بـیمار بهـر دلیل نـیاز بـه بسـتری شـدن در بـیمارسـتان داشـته بـاشـد پـس از انـجام شـیمیدرمـانـی روزانـه بـه بـخش هـای بسـتری مـنتقل و در تمام مـدتِ اقـامـت در بـیمارسـتان تـحت نـظارت و رسیدگی دقیق خواهد بود.
در طبقهء ۲- رادیوتراپی بیماران انجام می شود.
قـسمت رادیـوتـراپـی بـا در اخـتیار داشـتن بـه روزتـریـن دسـتگاه هـای رادیـوتـ راپـی شـامـل یـک دسـتگاه سـی تـی سـیمولاتـور، دو دسـتگاهِ درمـانـی شـتاب دهـندهء خـطی و سیسـتم هـای بـسیار پیشـرفـتهء طـراحـی درمـان (TP )بـا هـمکاری جـمعی از پـزشـکان، مـتخصصینِ فـیزیـکِ رادیـوتـراپـی و رادیوتراپیست ها با شرح وظایف زیر درمان بیماران را انجام می دهند:
پـزشـکان: مـتخصصین رادیـوانـکولـوژی پـس از بـررسـی هـای اولـیهء تـشخیصی و تـایـیدِ لـزوم درمـان، بـا اسـتفاده از عـکسهای سـیتـی سـیمولاتـور و کـامـپیوتـرهـای پیشـرفـته چـگونـگیِ درمـانِ بـیمار، نـاحـیهء درمـان و نـقشه مـورد نـظر و مـناسـب درمـانـی، دوز درمـانـی و تـعداد جـلسات درمـان را تـهیه در اخـتیار بـخش فـیزیـک و مـتخصصین فـیزیـک رادیـوتـراپـی قرار میدهند.
فـیزیسیسـت: تـیم مـتخصصین فـیزیـک رادیـوتـراپـی از لـیسانـس تـا دکـترای فـیزیـک رادیـوتـراپـی هسـتند کـه بـا هـمکاری و نـظارتِ پـزشـکِ مـعالـج بهـتریـن جهـتهـای تـابـشِ اشـعه، مـیزانِ دوزِ دریـافـ تیِ نـاحـیهء بـیمار و مـیزان دوز دریـافتیِ بـافـت هـای مـجاور را مـ شخص کـرده پـلان (طـرح یـا نـقشهء) درمـانـی بـیمار را آمـاده و پـس از تـایـید نـهایـی تـوسـط پـزشـک بـه رادیوتراپیست ها ارائه می دهند.
رادیـ وتـ راپیسـت: یـا تـکنولـوژیسـتِ رادیـوتـراپـی مـعمولا بـا درجـهء لـیسانـس یـا فـوق لـیسانـس از دانـشگاه فـارالغالـتحصیل شـده وظـیفهء درمـانِ روزانـه بیماران را به عهده دارد.
در نخسـتین روز درمـان پـزشـک بـا هـمراهـی فـیزیسیسـتهـا و رادیـوتـراپیسـت هـای بـخش مـراحـلِ انـجام ِ کـار و درسـتی هـر مـرحـله را راسـتی آزمـایـی کـرده و پـس از اطـمینانِ کـامـل از نـکته هـا و ظـرائـفِ درمـان، نخسـتین جـلسهء درمـانِ بـیمار انـجام و قـرارهـای درمـان بـعدی بـا بـیمار گذارده شده، بهمین ترتیب درمان بیمار تا انتها ادامه می یابد.
نـکته بـسیار بـیادمـانـدنـی ایـنکه بـرای هـرجـلسهء درمـانـی پـزشـک در اتـاق درمـان حـضور نـداشـته رادیـوتـراپیسـت هـا پـس از تـنظیمات لازم درمـان را انـجام داده اگـر نـیازی بـه مـشورت و نـظرخـواهـی از فـیزیسیسـت یـا پـزشـک باشد با او درمیان گذاشته و درمان با حضور آنان انجام خواهد شد.
مـدیـران، پـزشـکان و کـلیه دسـت انـدرکـاران بـخش انـکولـوژی پـیامـبران امـیدوارنـد تـا بـا بـه روزنگهـداشـتن دانـش مـدیـریـتی و پـزشـکی خـود خـدمـاتـی هـرچـند مـفیدتـر و ارزنـده تـر را بـه بـیماران و مـراجـعه کـنندگـانِ بـخش انکولوژی ارائه دهند.
بـی تـردیـد نـظرات سـازنـدهء مـراجـعین گـرامـی بهـتریـن و تـنها راهـنمای مـا در خدمت رسانی هرچه بهتر و بیشتر خواهد بود.
بـنابـرایـن سـپاسـگزاری پـیشاپـیش از پـیشنهادات و انـتقادات سـازنـدهء شـما مرآجعین گرامی را وظیفهء خود میدانیم!
تاریخچه
از آنـجا کـه هـمهء داروهـا (بجـز داروهـای پـزشـکیِ سـنتی و گـیاهـی) از مـواد شـیمیایـی سـاخـته شـده انـد و بـا آنـکه مـیتـوان بـه هـمه درمـانـهایی که بـوسـیله داروهـای غـیر گـیاهـی انـجام مـیشـونـد شـیمیدرمـانـی گـفت امـا کـلمهء شیمیدرمانی برای نخستین بار در درمان مبتلایان به سل بکار رفت .
بـعد هـا پـزشـکا ن بـه کـم شـدن تـعداد گـلبو ل هـای سـفید خـو ن افـرادی پـی بـردنـد کـه در جـریـا ن جـنگ جـهانـی دوم در مـعرض گـاز شـیمیایـی خـردل قـرار گـرفـته بودند.
«تـو مـو مـی بـینی مـن پـیچش مـو» مـحقق شـد و د انـشمندان بـر آن شـدنـد تـا بـبینند کـه آیـا مـی تـوان از عـوامـل خـردل بـرای تـوقـف رشـد سـلو ل هـای سـرطـانـی استفاد ه کرد یا خیر .
در د هـهء ۱۹۴۰ بـا ایـجاد بـیماری لـنفوم در مـوش هـا اثـرات درمـانـی عـوامـل خرد ل در درما ن لنفوم بررسی شد.
نخسـتین د ارویـی کـه بـکاررفـت مـوسـتین (نـیتروژن مـوسـت ارد { خـرد ل}) بـود کـه مطالعات اولیه در ۱۹۴۳ انجام ونتایج کارسه سا ل بعد منتشر گردید .
در د هـه ۵۰ و ۶۰ تـک داروهـا کـاربـرد بیشـتر و بیشـتری پـیدا کـردنـد و در دهـه هـفتاد تـرکـیب چـند دارویـی در درمـان سـرطـان بـکار رفـت و بـدیـن ترتـیب بـود کـه نـها ل شـیمیدرمـانـی جـان گـرفـت و شـروع بـه رشـد کـرد، و منجـر بـه بهـبود بـیماران بیشـتر، بـقای بـیماران بیشـتر و کـا هـش بیشـتر و بیشـتر مـیزا ن مـرگ و میر بیماران شد .
بـنابـرایـن اگـر اواسـط دهـهء هـفتاد مـیلادی را سـرآغـاز کـاربـردِ گسـتردهء شـیمیدرمـانـی در درمـا ن سـرطـان بـدانـیم کـه چـنین اسـت شـیمیدرمـانـی بـا پـنجاه تـا هـفتاد سـا ل سـن هـنوز کـودک نـوپـایـی سـت کـه بـایـد دسـتش بگرفت و پـا بـپا برد !
امـروزه شـیمیدرمـانـی بـه درمـان دارویـی گـفته مـیشـ ود کـه بـرای از بـین بـردن سـلول هـای بـا رشـد سـریـع مـورد اسـتفاده قـرار مـی گـیرد و چـون سـلو ل های سـرطـانـی بـا سـرعـت بیشـتری از سـلو ل هـای طـبیعی رشـ د مـی کـنند، تـاثـیر وآسـیب شـیمیدرمـانـی بـر روی سـلو ل هـای سـرطـانـی بیشـتر از سـلو ل های طـبیعی بـوده گـر چـه سـلو ل هـای سـالـم و طـبیعی نـیز آسـیب مـیبـینند ولـی بـه دلـیل تـوانـایـی بـازیـافـت بهـتر و بیشـتر آسـیب وارده را زود تـرمـیم کـرده بـهمین دلـیل است که علائم بهبودی بیشتر از عوا رض دارویی خواهند بود .
همانند رادیوتراپی شیمیدرمانی هم در زما نه ای گونا گونی کاربرد دارد:
- پـیش از جـرا حـی یـا پـرتـودرمـانـی کـه بـه آن شـیمیدرمـانـیِ نـئواد جـوانـت میگویند.
ایـن شـیمیدرمـانـی بـه مـنظور کـو چـک تـر کـردن تـومـور بـکار مـی رود کـه درایـن صورت یـا بـیماری غـیرقـابـل عـمل ، قـابـل عـمل مـی گـردد ، یـا بـا کـو چـکترشـد ن تـومـور مـی تـوا ن د وز کـمتری از اشـعه را در نـا حـیه کـوچـکتری از بد ن مورد استفاد ه قرار د اد .
- پـس از جـرا حـی یـا پـرتـودرمـانـی کـه شـیمیدرمـانـیِ کـمکی یـا آدجـووانـت نـامـید ه شـد ه و بـرای از بـین بـردن سـلو ل هـای سـرطـانـی احـتمالا باقـی مـانـد ه پـس از جرا حی یا رادیوتراپی بکار می رود .
- شـیمیدرمـانـی اسـاسـی: بـعنوا ن تـنها درمـا ن اسـاسـی در سـرطـا ن هـای خـون یا سیستم لنفا وی
- هـمچنین مـمکن اسـت شـیمیدرمـانـی را بـرای درمـ ان عـود سـرطـان یـا مـتاسـتاز سرطا ن به سایر قسمت های بدن (سرطان متاستاتیک) نیز بکار برد.
شیمیدرمانی با د و هد ف انجام می شود:
رادیـکا ل: کـه بـه مـنظور شـفابـخشی و درمـا ن کـامـل سـرطـا ن و جـلو گـیری از عـود دوباره انجام می شود .
پـالـی اتـیو: کـه بـه مـنظور تـسکین عـلائـم یـا بـه تـا خـیر انـداخـتن یـا کـند کـردن سـرعـت رشد سرطان انجام می شود.
داروهـای شـیمیدرمـانـی را مـیتـوان بـه تـنهایـی یـا هـمراه بـا یـکدیـگر بـرای درمـان بسیاری از سرطانها استفاده کرد .
نـوع و تـعداد داروهـا، دوز و بـرنـامـهء زمـانـیِ شـیمیدرمـانـی بـه عـ وامـل زیـادی بستگی دارد: • نوع سرطان
- مـرحـلهء سـرطـان: انـدازه تـومـور، محـل آن و محـل یـل محـل هـایـی کـه گسـترش یافته است.
- سن و سلامت عمومی بیمار
- وزن و قدبدن
- میزان تحمل عوارض
- درمان های قبلی سرطان
اگـرچـه شـیمیدرمـانـی روشـی مـوثـر بـرای درمـان بـسیاری از سـرطـان هـاسـت، عـوارض جـانـبی ای نـیز دارد کـه بـرخـی خـفیف و قـابـل درمـان بـوده بـرخـی دیـگر میتوانند بیمار را با خطرات جدی رو در رو کنند .
مهمترین عوارض جانبی داروهای شیمیدرمانی عبارتند از:
• تهوع
- استفرا غ
- اسها ل
- ریزش مو
- کم يا بی اشتهایی
- خستگی
- تب
- زخم های دهان
- درد
- یبوست
- کبودی پوست وناخن
- خو ن ریزی
ایـن هـا عـوارضـی هسـتند کـه تـا انـد ازهء بـسیار قـابـل پـیشگیری یـا درمـا ن بـوده معمولا پس از پایا ن درما ن از بین می روند.
امـا بـرخـی عـوارض داروهـای شـیمیدرمـانـی مـا ه هـا یـا سـا ل هـا پـس از درمـان آشکار شده ، بسته به داروی مورد استفاده متفا وت میباشند ، مانند:
- ناباروری
- مشکلات کلیوی
- عوارض ریه
- عوارض قلبی
- آسیب عصبی ( نوروپاتی محیطی )
- سرطان د وم
شیمیدرمانی معمولا به شکل غیر بستری در بخش شیمیدرمانیِ سرپایی (Chemotherapy Day Care) و تـوسـط پـرسـتانِ ورزیـده و آمـوزش دیـد هء سـرطـا ن انـجام مـی شـود ، الـبته گـا هـی مـمکن اسـت بـرای درمـانـه ای بـیش از شـش سـا عـت و کـمتر از ۴ ۲ سـا عـت بـیمار بـا کـیسه و تجهیزات دارمـانـی بـه خانه هم فرستاد ه شود.
شیمیدرمانی به شکل تزریقی يا خورا کی است.
شـیمیدرمـانـی تـزریـقی مـعمولا بـه شـکل تـزریـق داخـل وریـدی اسـت کـه ممکن اسـت دارو بـصورت یـکجا داخـل رگ ( وریـد) تـزریـق شـده و یـا بـصورت قـطر ه ایِ درازمدت از چند ساعت تا چند شانه روز داده شود .
زمـان انـجام شـیمیدرمـانـی از شـش مـاه تـا یـک سـا ل مـتفاوت و گـاهـی ممكن است لازم باشد درمان را تا زمانی که موثر است ادامه داد.
مـعمولا بـین هـر د و جـلسهء درمـا ن یـک مـرحـلهء اسـترا حـت وجـود دارد تـا سـلو ل هـای سـالـم بـدن فـرصـت بـازیـافـت و بهـبودی از عـوارض را داشـته بـاشـند ، ایـن زمـان اسـتراحـت از یـک تـا چـهار هـفته بسـته بـه نـوع بـیماری شـدت درمـا ن وعوارض درما ن متفا وت است.
بـنابـرایـن هـر جـلسهء شـیمیدرمـانـی مـمکن اسـت بـرای یـک روز تـا پـنج روز باشـد و پـس از آن مـرحـله اسـتراحـت کـه از یـکتـا چـهار هـفته مـتفاوت اسـت شـروع مـیشـود، مسـلما پـیش از هـر جـلسهء درمـان مـیزان تـاثـیر درمـان و عوارض درمان بوسیله معاینات و آزمایشاتی توسط پزشک ارزیابی میشوند.
