سکته مغزی
شرح بيماري
سکته مغزی عبـارت است از کـاهـش ناگهانی خون رسانی به بخشی از مغز که طوری به آن نـاحیه آسیب می‌زند که نمی‌تـواند کارکرد طبیعی خود را حفظ کند. غالباً بزرگسالان بالای 60 سال به این بیماری مبتلا می‌شوند ولی در سال‌های اخیر متاسفانه سن بروز در حال پایین آمدن می‌باشد.
علائم
بسته به محل آسیب مغزی علائم زیر ممکن است وجود داشته باشند:
- سنگینی ناگهانی در اندام‌ها یا کرختی و ناتوانی در کنترل عضلات
- عدم توانایی حرکت دادن بخشی از بدن
- کاهش هوشیاری/ منگی
- عدم توانایی در تکلم
- سردرد
- اختلالات بینایی
- گیجی
- بی اختیاری مدفوع یا ادرار
علل شایع
از عللی که منجر به سکته مغزی می‌شوند به موارد زیر می‌توان اشاره نمود:
- تصلب شرایین (آترواسکلروز) یا فشار خون بالا
- لخته شدن خون که در آن جریـان خون در اثر تنگی یا بسته شدن یک شریان مسـدود می‌گـردد.
- آمبولی که در آن بخش کوچکی از رسوب چربی یا یک لخته خونی کوچک از یک رگ مبتلا یا قلب به مغز می‌رود.
- یک رگ خونی مغز پاره شده به بافت مغزی اطراف خود خونریزی می‌کند .
عوامل افزایش دهنده خطر
- سیگار کشیدن
- چاقی
- رژیم غذایی پرچرب یا پر نمک
- سن بالای 60 سال
- فشار خون بالا
- دیابت شیرین
- بیماری شریان کرونر
- سابقه حملات گذرای ایسکمیک (سکته ناقص)
- سابقه خانوادگی سکته مغزی
- سوء مصرف الکل
- ضربان نامنظم قلب بر اثر بیمار
عوارض احتمالي
- پنومونی(ذات الریه)
- افسردگی
- زخم فشاری حاصل از استراحت طولانی در بستر
- فلج یا ناتوانی پایدار
تشخیص
- اگر در چندساعت اول بروز علائم، بیمار به مراکز درمانی مجهز منتقل شود، امکان بهبود فوری علائم وجود دارد(در 3 ساعت اول)
- آزمون‌های تشخیصی می‌توانند شامـل بررسی‌های آزمـایشگاهی مـایع نخاع، خون، نـوار قـلب، اکـوکـاردیـوگرافی، سونـوگـرافی، آنژیوگرافی، سی.تی.اسکن و رادیولوژی سر باشند.
درمان
- جراحی (گاهی اوقات) برای برداشتن لخته یک شریان مغز
ممکن است لازم باشد.
- در بعضی انواع سکته مغزی از داروهای حل کننده لخته خون استفاده می‌شود.
- ممکن است فیزیوتراپی ،کاردرمانی و گفتار درمانی لازم باشد.
فعاليت
- اگر کنترل عضلانی شما از دست رفته باشد ، فیزیوتراپی به شما کمک خواهد کرد تا دوباره مهارت‌های پایه مانند خوردن، لباس پوشیدن و توالت رفتن را با اندام‌های آسیب دیده خود از سر بگیرید.
- پس از یک سکته مغزی ، تعبیه سطوح شیب‌دار به جای پله در ورودی‌های منزل و نیز دستگیره در کنار وان حمام و دستشویی را مد نظر داشته باشید.
رژيم غذايي و تغذیه
- در ابتدا ممکن است تغذیه با استفاده از لوله معده ضرورت یابد و سپس بتوانید از غذاهای صاف شده و یا معمولی استفاده کنید.
- غذاهایی را بخورید که کم نمک و کم چربی باشد.
- دارو
در چه شرايطي به پزشك مراجعه نمایید؟
اگر در طول درمان موارد زیر رخ دهد:
- تب
- زخم‌های فشاری
- بدتر شدن علائم
