فشارخون حين بارداري
- شرح بیماری
فشار خون مقدار فشار و نیرویی است كه از جانب خون به دیواره رگ‌ها وارد می‌شود. افزایش فشار خون عبارتست از فشار برابر ۹۰/۱۴۰ یا بیشتر که ممکن است یكی از این دو عدد افزایش یابد. افزایش فشار خون حاملگی یا "افزایش فشار خون به علت بارداری" بعد از هفته بیستم بارداری ایجاد شده ولی پروتئین در ادرار وجود ندارد.
- انواع فشار خون دوران بارداری
چهار نوع فشار خون در حاملگی قابل تعریف است که عبارتند از:
- فشار خون حاملگی: یعنی افزایش فشار خون فقط در دوران بارداری و از هفته بیستم بارداری.
- مسمومیت بارداری یا پری اکلامپسی
- تشنج همراه با مسمومیت بارداری یا اکلامپسی
- فشار خون مزمن: یعنی افزایش فشار خون قبل از بارداری و یا قبل از هفته بیستم بارداری
- علائم
- فشار خون دوران بارداری معمولاً هیچ علامت قابل توجهی ندارد مگر آن‌كه خیلی بالا رود. از جمله علائمی که در اثر این اتفاق بروز می‌کنند شامل موارد زیر میباشند.
- فشار خون بالا
- سردردهای شدید
- ورم صورت و مفاصل
- درد در ناحیه بالای شکم، معمولا سمت راست، زیر دندهها
- علل شایع
- علل ایجاد این شرایط هنوز به وضوح مشخص نشده است.
- عوامل خطر
- مادران شکم اول
- سابقه فشارخون بالا در خواهر یا مادر
- سابقه فشارخون بالا در بارداری های قبلی
- بارداری در سنین پایین‌تر از 20 و بالاتر از 40 سال
- چاقی
- بارداری دوقلویی ، سه قلو و ...
- مبتلایان به بیماری‌های دیابت، كلیه، روماتیسم و سل
- استرس و فشارهای روحی روانی
- عوارض احتمالی
- ایجاد مشكلات كلیوی و برخی دیگر از ارگان‌های بدن در مادر
- به دنیا آوردن كودكان بسیار كم وزن
- زایمان زود هنگام
- احتمال ایجاد مسمومیت بارداری
- پاره شدن جفت
- مرده زایی
- پیشگیری
- درمان فشار خون بالا قبل از بارداری و تحت نظر پزشك معالج جهت کنترل آن تا در صورت نیاز داروها تغییر یابد.
- انجام ورزش
- برنامه غذایی مناسب
- کاهش اضافه وزن
- مصرف منظم داروهای فشار خون
- عدم مصرف دخانیات
- تشخیص
- اخذ شرح حال و معاینه دقیق بیمار
- آزمایش خون: برای سنجش عملکرد کلیه و کبد، بررسی میزان پلاکت‌های خون
- آزمایش ادرار۲۴ ساعته: برای بررسی وجود پروتئین در خون
- درخواست سونوگرافی جهت بررسی رشد كافی جنین و میزان كافی مایع آمنیوتیك
- درمان
- مهم ترین نکته در درمان فشار خون بالا در بارداری تشخیص زود هنگام و نوع فشارخون است
- انجام معاینات دوران بارداری هر ماه تا 28 هفتگی سپس هر دو هفته تا 36 هفتگی و بعد از آن هفتگی تا زمان زایمان
- اگر در هفته ۳۷ بارداری افزایش فشار خون خفیف مشاهده شد، ممكن است به مدت چند هفته در بیمارستان بستری شوید تا تحت نظر قرار گیرید.
- در صورت فشارخون۱۱۰/۱۶۰ یا بیشتر تحت درمان دارویی قرار خواهید گرفت تا فشارخون پایین آید و تا زمانِ تولدِ نوزاد بستری خواهید شد.
- اگر در هفته ۳۴ بارداری یا بعد از آن قرار داشته باشید، زایمان انجام می شود
- اگر هنوز به هفته ۳۴ بارداری نرسیده‌اید به شما دارو داده می‌شود تا تكامل ریه‌ها و سایر اعضای بدن جنین انجام گردد.
- در صورت شک به احتمال ایجاد پره اکلامپسی دارهای ضد تشنچ تجویز خواهد شد
- عدم مصرف مسکن و آرام بخش
- رژیم غذایی و تغذیه
- از همان ابتدای بارداری بر میزان مصرف نمک خود دقت کرده و آن را کنترل کنید.
- در زمان پخت غذا به جای نمک از گیاهان و ادویه های مختلف برای طعم دار کردن غذا استفاده نمایید.
- از غذاهای فراوری شده، فست فودها و نوشابه های گازدار که دارای سدیم بالا هستند، اجتناب کنید.
- از مصرف غذاهای کنسرو شده که اغلب دارای مقادیر بالای سدیم هستند اجتناب کنید.
- از رژیم غذایی متشکل از چربی‌های سالم، پروتئین، ویتامین و مواد معدنی استفاده نمایید.
- افزایش پتاسیم مصرفی می‌تواند تاثیر سدیم بر فشار خون را کاهش دهد. از بهترین غذاهای غنی از پتاسیم عبارتند از: سیب زمینی شیرین، گوجه فرنگی، آب پرتقال، سیب زمینی، موز، لوبیا، نخود فرنگی، طالبی، هندوانه و میوه‌های خشک مانند آلو و کشمش. در مورد میزان مناسب پتاسیم برای خود با پزشکتان مشورت کنید.
- مصرف مقدار کافی منیزیم به صورت روزانه، موجب کاهش فشار خون می گردد. منیزیم در موادی مانند بادام، آووکادو، موز، لوبیا، دانه کدو تنبل، توفو، شیر سویا ، سیب زمینی (با پوست)، ماست، غلات کامل و سبزیجات برگ سبز، فراوان است.
- مراقبت
- یکی از مهمترین اقدامات درمانی استراحت است ولی نیازی به استراحت مطلق نیست.
- حركات جنین را در هر روز بشمارید. این روش برای كنترل سلامت جنین در فواصل معاینات پیش از زایمان بسیار عمل مناسبی است.
- کنترل فشارخون طور مرتب
- در چه شرايطی به پزشك مراجعه نماييد؟
در صورت مشاهده علائم زیر سریع به پزشک معالج خود مراجعه نمایید:
- در صورتی كه تعداد حركات جنین كمتر از قبل شده اسـت
- در صورتی که فشار خون از 90/140 بالاتر باشد.
- در صورت بروز علائم پره كلامپسی مانند ورم، افزایش ناگهانی وزن، سردرد مداوم یا شدید، تغییرات دید، درد بالای شكم و یا حساسیت آن ناحیه و یا تهوع و استفراغ
- در صورت بروز علائم پارگی جفت مانند لكه بینی یا خونریزی و درد و حساس شدن رحم در لمس
