- شرح بیماری
-
هر وريد يا سياهرگ داراي دريچه‌هاي كنترل كننده جريان خون است، اين دريچه ها از بازگشت خون در مسير عکس (به سمت پايين) جلوگيري مي‌کنند. واريس هنگامي رخ مي‌دهد كه اين دريچه‌ها ضعيف شده و ديگر قادر به بسته شدن طبيعي نباشند، حوضچه هايي از خون در سياهرگ‌ها ايجاد مي‌شوند. احتمال واريسي شدن در همه سياهرگ‌ها وجود دارد اما بيشترين مکان ابتلا اندام‌هاي پاييني و پاها هستند.
- علائم
-
با توجه به شدت و درگیری وریدها و سیاهرگها در اندام های تحتانی علایم زیر ممکن است بروز نماید:
- بیشتر سیاهرگ‌های واریسی بدون علامت هستند.
- درد و تورم خفيف در قوزك پا
- بد منظره شدن ناحيه مبتلا به واريس
- احساس درد، پری و سنگینی منتشر و غیر اختصاصی در ساق پاها به ویژه پس از ایستادن به مدت طولانی
- عروق واريسي سطحي، به شکل متسع و پيچ‌دار و به رنگ آبي تيره هستند.
- علل شایع
-
عواملی که در ایجاد واریس دخالت دارند را می‌توان به صورت زیر بیان نمود:
- سابقه خانوادگی
- ايستادن به مدت طولانى
- سن
- یبوست
- بارداری
- جنسيت: زنان بيش از مردان مستعد واريس هستند و باردارى عامل اصلى آن است.
- اضافه وزن به ويژه در اطراف شكم و زنان چاق، نسبت به زنان لاغر بيشتر در معرض ابتلا به واريس هستند.
- عوارض احتمالی
-
در صورتی که به بیماری واریسی پا مبتلا شدید ممکن است عوارض زیر در شما بروز نماید:
- احتمال ایجاد سکته مغزی یا قلبی
-
خونریزی از محل واریس ها
- پیشگیری
-
راهی برای جلوگیری از تشکیل سیاهرگ های واریسی وجود ندارد، ولی با انجام برخی کارها می‌توان احتمال ابتلا به این مشکل را کاهش داد:
- در قسمتی از پا که واریس معمولا رخ می‌دهد از یخ استفاده کنید و یا آن را گرم کنید تا عضلات و درد پاها آرام شوند.
- از ايستادن طولاني مدت اجتناب كنيد. اگر شغل شما ايجاب مي‌كند براي مدت طولاني سر پا بايستيد وزن خود را به طور مرتب هر چند دقيقه يك بار از يك پا بروي پاي ديگر بياندازيد و حداقل هر نیم ساعت یک بار کمی‌قدم بزنید.
- اگر می‌توانید در حالت نشسته هم کار خود را انجام دهید، سعی کنید مدتی هم بنشینید.
- صندلی های بلندی وجود دارند که در برخی موارد می‌توانید به جای ایستاده کار کردن، از آنها برای انجام کار خود استفاده کنید.
- روی صندلی، صاف و راست بنشینید و پاهایتان را روی هم نیندازید.
- هرگز لباس‌هاي تنگ كه نواحي كشاله ران، مچ دست و پاها را فشار مي‌دهد نپوشيد.
- لباس های کمی‌گشاد و نرم بپوشید. هم چنین کفش راحت، با پاشنه متوسط و اندازه پای خود بپوشید و از پوشیدن کفش های پاشنه بلند و تنگ و نامناسب خودداری کنید.
- درحال استراحت پاهاي خود را بالا قرار دهيد. برای جریان خون بهتر از روغن بادام استفاده کنید
- در رانندگي‌هاي طولاني مدت هر ۴۵ دقيقه بايستيد و كمي راه برويد.
- وزن اضافی بدن در افراد چاق، فشار زیادی روی پاها و سیستم گردش خون بدن وارد می‌کند. لذا کاهش وزن اضافی بدن، خطر ابتلا به سیاهرگ های واریسی را در خیلی موارد کم می‌کند
- کشیدن سیگار خطرات زیادی برای سلامتی بدن دارد، ولی به یاد داشته باشید که بالا رفتن فشار خون در اثر مصرف سیگار، در ایجاد سیاهرگ های واریسی موثر است.
- اگر مدت زمان طولانی ایستاده اید، مدتی در طی روز و یا بعد از اتمام کار خود، پاهای خود را بالا نگه دارید
- از مصرف طولانی مدت قرص های ضد بارداری با استروژن به دلیل تغییر عملکرد دریچه های سیستم گردش خون خودداری کنید
- اگر می‌خواهید برای مدت زمان طولانی از قرص های ضد بارداری استفاده کنید با پزشک متخصص مشورت کنید تا داروی دیگری برای شما بنویسد، و یا سایر روش های جلوگیری از بارداری را برای شما بیان کند تا از آنها استفاده کنید.
-
- تشخیص
- معاینه توسط پزشک در حالي که بیمار ايستاده است، انجام می‌شود.
- درمان
-
روش‌هاي درماني شامل پوشيدن جوراب‌هاي محكم مخصوص واريس و نشستن در حالتي است كه پاها در سطحي بالاتر از قلب قرار داشته باشند و در صورت بروز مشکلات جراحی ضروری است. انواع روش های جراحی واریس عبارتند از:
- برداشت سرپايي سياهرگ‌ها: در اين روش سياهرگ‌هاي واريسي کوچک با ايجاد چند سوراخ ریز در پوست برداشته مي‌شوند. معمولا بيحسي موضعي کافی بوده و اثر باقيمانده از جراحي ناچيز است.
- جراحي آندوسکوپي سياهرگ: يک لوله انعطاف پذير آندوسکوپ که دوربين ظريفي دارد وارد اندام پاييني بدن مي‌شود تا به جراح در مشاهده و بستن سياهرگ‌ها کمک کند. اين روش تنها به برش‌هاي کوچک نياز دارد. در صورت ابتلا به سياهرگ‌هاي واريسي شديد و همراه با زخم‌هاي واريسي، احتمالا از اين شيوه سود خواهيد برد.
- جراحي ليزري: سياهرگ‌هاي واريسي کوچکتر و سياهرگ‌هاي عنکبوتي با استفاده از ليزر بسته مي‌شوند.
- اسکلروتراپي: با تزریق ماده ای به داخل سياهرگ‌هاي واريسي کوچک يا متوسط، سياهرگ‌ها را زخمي مي‌کنند، تشکيل بافت در محل زخم، سياهرگ‌هاي گشاد را مي بندد و خون آن ها به سياهرگ‌هاي سالم جريان مي يابد.
- در چه مواردی درمان جراحی لازم و ضروری است؟
-
در صورتی که با موارد زیر برخورد نمودید ممکن است که جراحی جهت شما ضرورت پیدا کند:
- درد دایم و ناتوان‌کننده
- لخته شدن خون در عروق یا ترومبوفلبیت
- ضایعات و زخم های پوستی همراه با خونریزی
- فعالیت
-
در زمان ابتلا به واریس پا فعالیت خود را به صورت زیر تنظیم کنید:
- به طور منظم ورزش كنيد. پیاده روی و آهسته دویدن، دوچرخه سواري يا شنا، جریان خون را در پاها بهبود می‌دهد و جریان خون مناسب، از پیشرفت و بدتر شدن سیاهرگ های واریسی جلوگیری می‌کند
- رژیم غذایی و تغذیه
-
در افرادی که مبتلا به واریس می‌باشند با یک رژیم غذایی مناسب می‌توانند در جهت بهبودی سریعتر و همچنین بازتوانی خود کمک نمایند این موارد عبارتند از:
- براي حجيم كردن مدفوع و پيش‌گيري از يبوست که عامل اصلی ایجاد واریس است از غلات، نان سبوس‌دار و ... استفاده کنید.
- همراه با افزايش دريافت فيبر در رژيم غذايي، حداقل به ميزان 6 ليوان در روز آب مصرف نمایید.
- سبزيجات داراي برگ سبز و انواع كلم به ويژه در طول دوران بارداري اهميت دارد.
- مركبات به ويژه پرتقال و گريپ فروت همچنين شاتوت، توت فرنگي، فلفل دلمه و انواع سبزيجات داراي برگ سبز تامين كننده ويتامين ث هستند.
- فقدان ويتامين ث در رژيم غذايي منجر به پارگي وريدهاي كوچك و بدتر شدن واريس وريدها مي‌شود.
- مغز دانه ها و ماهي هاي روغني حاوي اسيد هاي چرب ضروري موجب استحكام ديواره وريدها می‌شود.
- از مصرف كره، روغن‌ها، كيك، شيريني، شكلات و بيسكويت خودداری کنید.
- همراه با غذاهایی كه به طور تجربي سبب بروز يبوست می‌شود از غذاهاي ملين مانند آلو، انجير و زرشك استفاده شود.
- یک برنامه غذایی سالم و مناسب داشته باشید و از مصرف غذاهای پر کالری و با ارزش غذایی کم خودداری کنید.
-
- مراقبت
-
در طول خود مراقبتی به موارد زیر توجه نمائید:
- از جوراب های مخصوص واریس استفاده کنید. این جوراب ها را می‌توانید از داروخانه و یا مراکز فروش لوازم پزشکی تهیه کنید.
- قبل از خرید جوراب مخصوص واریس، درباره اندازه و میزان فشردگی جوراب که مناسب شرایط شما باشد، با پزشک خود یا دکتر داروخانه مشورت کنید
- جوراب‌هاي ورايس را صبح پس از بيدار شدن و قبل از خارج شدن از بستر بپوشيد و آنها را در تمام طول روز نيز به پا داشته باشيد.
- دقت کنيد جوراب‌هايي که مي‌پوشيد در ناحيه بالايي ران يا ساق پا خيلي تنگ نباشند.
- برای از بین بردن رگ های واریسی از ماساژ دادن یا لرزاندن آن ها با دست خودداری کنید. این کار خطرناک است و باعث ایجاد آمبولی (لخته خون متحرک) در رگ ها می‌شود که می‌تواند حرکت کند و باعث سکته قلبی و یا سکته مغزی شود.
- در چه شرایطی به پزشک مراجعه نمایید؟
-
بیمارانی که مبتلا به وریدهای واریسی هستند همچون دیگر بیماری ها در زمان بروز علایم نیاز به مراجعه به پزشک دارند که زمان مراجعه به پزشک شامل :
- در صورت مشاهده رگ های واریسی در پاها جهت شروع درمان
- اگرچه سیاهرگ های واریسی به طور کلی مشکل خطرناکی نیستند، ولی می‌توانند نشان دهنده یک بیماری جدی و خطرناک باشند. لذا اگر وضعیت سیاهرگ های واریسی در شما روز به روز بدتر می‌شود، حتما به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت سلامتی شما را بررسی کند و در شرایط زیر نیاز است که فورا نزد پزشک خود بروید:
- اگر رگ های واریسی شما خونریزی کرد.
- اگر دچار درد یا ورم ناگهانی در پاها شدید.
- اگر متوجه یک برآمدگی در سیاهرگ واریسی و یا نزدیک آن ها شدید.
-
شرح بیماری
-
هر وريد يا سياهرگ داراي دريچه‌هاي كنترل كننده جريان خون است، اين دريچه ها از بازگشت خون در مسير عکس (به سمت پايين) جلوگيري مي‌کنند. واريس هنگامي رخ مي‌دهد كه اين دريچه‌ها ضعيف شده و ديگر قادر به بسته شدن طبيعي نباشند، حوضچه هايي از خون در سياهرگ‌ها ايجاد مي‌شوند. احتمال واريسي شدن در همه سياهرگ‌ها وجود دارد اما بيشترين مکان ابتلا اندام‌هاي پاييني و پاها هستند.
- شرح بیماری
-
هر وريد يا سياهرگ داراي دريچه‌هاي كنترل كننده جريان خون است، اين دريچه ها از بازگشت خون در مسير عکس (به سمت پايين) جلوگيري مي‌کنند. واريس هنگامي رخ مي‌دهد كه اين دريچه‌ها ضعيف شده و ديگر قادر به بسته شدن طبيعي نباشند، حوضچه هايي از خون در سياهرگ‌ها ايجاد مي‌شوند. احتمال واريسي شدن در همه سياهرگ‌ها وجود دارد اما بيشترين مکان ابتلا اندام‌هاي پاييني و پاها هستند.
- علائم
-
با توجه به شدت و درگیری وریدها و سیاهرگها در اندام های تحتانی علایم زیر ممکن است بروز نماید:
- بیشتر سیاهرگ‌های واریسی بدون علامت هستند.
- درد و تورم خفيف در قوزك پا
- بد منظره شدن ناحيه مبتلا به واريس
- احساس درد، پری و سنگینی منتشر و غیر اختصاصی در ساق پاها به ویژه پس از ایستادن به مدت طولانی
- عروق واريسي سطحي، به شکل متسع و پيچ‌دار و به رنگ آبي تيره هستند.
- علل شایع
-
عواملی که در ایجاد واریس دخالت دارند را می‌توان به صورت زیر بیان نمود:
- سابقه خانوادگی
- ايستادن به مدت طولانى
- سن
- یبوست
- بارداری
- جنسيت: زنان بيش از مردان مستعد واريس هستند و باردارى عامل اصلى آن است.
- اضافه وزن به ويژه در اطراف شكم و زنان چاق، نسبت به زنان لاغر بيشتر در معرض ابتلا به واريس هستند.
- عوارض احتمالی
-
در صورتی که به بیماری واریسی پا مبتلا شدید ممکن است عوارض زیر در شما بروز نماید:
- احتمال ایجاد سکته مغزی یا قلبی
-
خونریزی از محل واریس ها
- پیشگیری
-
راهی برای جلوگیری از تشکیل سیاهرگ های واریسی وجود ندارد، ولی با انجام برخی کارها می‌توان احتمال ابتلا به این مشکل را کاهش داد:
- در قسمتی از پا که واریس معمولا رخ می‌دهد از یخ استفاده کنید و یا آن را گرم کنید تا عضلات و درد پاها آرام شوند.
- از ايستادن طولاني مدت اجتناب كنيد. اگر شغل شما ايجاب مي‌كند براي مدت طولاني سر پا بايستيد وزن خود را به طور مرتب هر چند دقيقه يك بار از يك پا بروي پاي ديگر بياندازيد و حداقل هر نیم ساعت یک بار کمی‌قدم بزنید.
- اگر می‌توانید در حالت نشسته هم کار خود را انجام دهید، سعی کنید مدتی هم بنشینید.
- صندلی های بلندی وجود دارند که در برخی موارد می‌توانید به جای ایستاده کار کردن، از آنها برای انجام کار خود استفاده کنید.
- روی صندلی، صاف و راست بنشینید و پاهایتان را روی هم نیندازید.
- هرگز لباس‌هاي تنگ كه نواحي كشاله ران، مچ دست و پاها را فشار مي‌دهد نپوشيد.
- لباس های کمی‌گشاد و نرم بپوشید. هم چنین کفش راحت، با پاشنه متوسط و اندازه پای خود بپوشید و از پوشیدن کفش های پاشنه بلند و تنگ و نامناسب خودداری کنید.
- درحال استراحت پاهاي خود را بالا قرار دهيد. برای جریان خون بهتر از روغن بادام استفاده کنید
- در رانندگي‌هاي طولاني مدت هر ۴۵ دقيقه بايستيد و كمي راه برويد.
- وزن اضافی بدن در افراد چاق، فشار زیادی روی پاها و سیستم گردش خون بدن وارد می‌کند. لذا کاهش وزن اضافی بدن، خطر ابتلا به سیاهرگ های واریسی را در خیلی موارد کم می‌کند
- کشیدن سیگار خطرات زیادی برای سلامتی بدن دارد، ولی به یاد داشته باشید که بالا رفتن فشار خون در اثر مصرف سیگار، در ایجاد سیاهرگ های واریسی موثر است.
- اگر مدت زمان طولانی ایستاده اید، مدتی در طی روز و یا بعد از اتمام کار خود، پاهای خود را بالا نگه دارید
- از مصرف طولانی مدت قرص های ضد بارداری با استروژن به دلیل تغییر عملکرد دریچه های سیستم گردش خون خودداری کنید
- اگر می‌خواهید برای مدت زمان طولانی از قرص های ضد بارداری استفاده کنید با پزشک متخصص مشورت کنید تا داروی دیگری برای شما بنویسد، و یا سایر روش های جلوگیری از بارداری را برای شما بیان کند تا از آنها استفاده کنید.
-
- تشخیص
- معاینه توسط پزشک در حالي که بیمار ايستاده است، انجام می‌شود.
- درمان
-
روش‌هاي درماني شامل پوشيدن جوراب‌هاي محكم مخصوص واريس و نشستن در حالتي است كه پاها در سطحي بالاتر از قلب قرار داشته باشند و در صورت بروز مشکلات جراحی ضروری است. انواع روش های جراحی واریس عبارتند از:
- برداشت سرپايي سياهرگ‌ها: در اين روش سياهرگ‌هاي واريسي کوچک با ايجاد چند سوراخ ریز در پوست برداشته مي‌شوند. معمولا بيحسي موضعي کافی بوده و اثر باقيمانده از جراحي ناچيز است.
- جراحي آندوسکوپي سياهرگ: يک لوله انعطاف پذير آندوسکوپ که دوربين ظريفي دارد وارد اندام پاييني بدن مي‌شود تا به جراح در مشاهده و بستن سياهرگ‌ها کمک کند. اين روش تنها به برش‌هاي کوچک نياز دارد. در صورت ابتلا به سياهرگ‌هاي واريسي شديد و همراه با زخم‌هاي واريسي، احتمالا از اين شيوه سود خواهيد برد.
- جراحي ليزري: سياهرگ‌هاي واريسي کوچکتر و سياهرگ‌هاي عنکبوتي با استفاده از ليزر بسته مي‌شوند.
- اسکلروتراپي: با تزریق ماده ای به داخل سياهرگ‌هاي واريسي کوچک يا متوسط، سياهرگ‌ها را زخمي مي‌کنند، تشکيل بافت در محل زخم، سياهرگ‌هاي گشاد را مي بندد و خون آن ها به سياهرگ‌هاي سالم جريان مي يابد.
- در چه مواردی درمان جراحی لازم و ضروری است؟
-
در صورتی که با موارد زیر برخورد نمودید ممکن است که جراحی جهت شما ضرورت پیدا کند:
- درد دایم و ناتوان‌کننده
- لخته شدن خون در عروق یا ترومبوفلبیت
- ضایعات و زخم های پوستی همراه با خونریزی
- فعالیت
-
در زمان ابتلا به واریس پا فعالیت خود را به صورت زیر تنظیم کنید:
- به طور منظم ورزش كنيد. پیاده روی و آهسته دویدن، دوچرخه سواري يا شنا، جریان خون را در پاها بهبود می‌دهد و جریان خون مناسب، از پیشرفت و بدتر شدن سیاهرگ های واریسی جلوگیری می‌کند
- رژیم غذایی و تغذیه
-
در افرادی که مبتلا به واریس می‌باشند با یک رژیم غذایی مناسب می‌توانند در جهت بهبودی سریعتر و همچنین بازتوانی خود کمک نمایند این موارد عبارتند از:
- براي حجيم كردن مدفوع و پيش‌گيري از يبوست که عامل اصلی ایجاد واریس است از غلات، نان سبوس‌دار و ... استفاده کنید.
- همراه با افزايش دريافت فيبر در رژيم غذايي، حداقل به ميزان 6 ليوان در روز آب مصرف نمایید.
- سبزيجات داراي برگ سبز و انواع كلم به ويژه در طول دوران بارداري اهميت دارد.
- مركبات به ويژه پرتقال و گريپ فروت همچنين شاتوت، توت فرنگي، فلفل دلمه و انواع سبزيجات داراي برگ سبز تامين كننده ويتامين ث هستند.
- فقدان ويتامين ث در رژيم غذايي منجر به پارگي وريدهاي كوچك و بدتر شدن واريس وريدها مي‌شود.
- مغز دانه ها و ماهي هاي روغني حاوي اسيد هاي چرب ضروري موجب استحكام ديواره وريدها می‌شود.
- از مصرف كره، روغن‌ها، كيك، شيريني، شكلات و بيسكويت خودداری کنید.
- همراه با غذاهایی كه به طور تجربي سبب بروز يبوست می‌شود از غذاهاي ملين مانند آلو، انجير و زرشك استفاده شود.
- یک برنامه غذایی سالم و مناسب داشته باشید و از مصرف غذاهای پر کالری و با ارزش غذایی کم خودداری کنید.
-
- مراقبت
-
در طول خود مراقبتی به موارد زیر توجه نمائید:
- از جوراب های مخصوص واریس استفاده کنید. این جوراب ها را می‌توانید از داروخانه و یا مراکز فروش لوازم پزشکی تهیه کنید.
- قبل از خرید جوراب مخصوص واریس، درباره اندازه و میزان فشردگی جوراب که مناسب شرایط شما باشد، با پزشک خود یا دکتر داروخانه مشورت کنید
- جوراب‌هاي ورايس را صبح پس از بيدار شدن و قبل از خارج شدن از بستر بپوشيد و آنها را در تمام طول روز نيز به پا داشته باشيد.
- دقت کنيد جوراب‌هايي که مي‌پوشيد در ناحيه بالايي ران يا ساق پا خيلي تنگ نباشند.
- برای از بین بردن رگ های واریسی از ماساژ دادن یا لرزاندن آن ها با دست خودداری کنید. این کار خطرناک است و باعث ایجاد آمبولی (لخته خون متحرک) در رگ ها می‌شود که می‌تواند حرکت کند و باعث سکته قلبی و یا سکته مغزی شود.
- در چه شرایطی به پزشک مراجعه نمایید؟
-
بیمارانی که مبتلا به وریدهای واریسی هستند همچون دیگر بیماری ها در زمان بروز علایم نیاز به مراجعه به پزشک دارند که زمان مراجعه به پزشک شامل :
- در صورت مشاهده رگ های واریسی در پاها جهت شروع درمان
- اگرچه سیاهرگ های واریسی به طور کلی مشکل خطرناکی نیستند، ولی می‌توانند نشان دهنده یک بیماری جدی و خطرناک باشند. لذا اگر وضعیت سیاهرگ های واریسی در شما روز به روز بدتر می‌شود، حتما به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت سلامتی شما را بررسی کند و در شرایط زیر نیاز است که فورا نزد پزشک خود بروید:
- اگر رگ های واریسی شما خونریزی کرد.
- اگر دچار درد یا ورم ناگهانی در پاها شدید.
- اگر متوجه یک برآمدگی در سیاهرگ واریسی و یا نزدیک آن ها شدید.
- شرح بیماری
-
هر وريد يا سياهرگ داراي دريچه‌هاي كنترل كننده جريان خون است، اين دريچه ها از بازگشت خون در مسير عکس (به سمت پايين) جلوگيري مي‌کنند. واريس هنگامي رخ مي‌دهد كه اين دريچه‌ها ضعيف شده و ديگر قادر به بسته شدن طبيعي نباشند، حوضچه هايي از خون در سياهرگ‌ها ايجاد مي‌شوند. احتمال واريسي شدن در همه سياهرگ‌ها وجود دارد اما بيشترين مکان ابتلا اندام‌هاي پاييني و پاها هستند.
- علائم
-
با توجه به شدت و درگیری وریدها و سیاهرگها در اندام های تحتانی علایم زیر ممکن است بروز نماید:
- بیشتر سیاهرگ‌های واریسی بدون علامت هستند.
- درد و تورم خفيف در قوزك پا
- بد منظره شدن ناحيه مبتلا به واريس
- احساس درد، پری و سنگینی منتشر و غیر اختصاصی در ساق پاها به ویژه پس از ایستادن به مدت طولانی
- عروق واريسي سطحي، به شکل متسع و پيچ‌دار و به رنگ آبي تيره هستند.
- علل شایع
-
عواملی که در ایجاد واریس دخالت دارند را می‌توان به صورت زیر بیان نمود:
- سابقه خانوادگی
- ايستادن به مدت طولانى
- سن
- یبوست
- بارداری
- جنسيت: زنان بيش از مردان مستعد واريس هستند و باردارى عامل اصلى آن است.
- اضافه وزن به ويژه در اطراف شكم و زنان چاق، نسبت به زنان لاغر بيشتر در معرض ابتلا به واريس هستند.
- عوارض احتمالی
-
در صورتی که به بیماری واریسی پا مبتلا شدید ممکن است عوارض زیر در شما بروز نماید:
- احتمال ایجاد سکته مغزی یا قلبی
-
خونریزی از محل واریس ها
- پیشگیری
-
راهی برای جلوگیری از تشکیل سیاهرگ های واریسی وجود ندارد، ولی با انجام برخی کارها می‌توان احتمال ابتلا به این مشکل را کاهش داد:
- در قسمتی از پا که واریس معمولا رخ می‌دهد از یخ استفاده کنید و یا آن را گرم کنید تا عضلات و درد پاها آرام شوند.
- از ايستادن طولاني مدت اجتناب كنيد. اگر شغل شما ايجاب مي‌كند براي مدت طولاني سر پا بايستيد وزن خود را به طور مرتب هر چند دقيقه يك بار از يك پا بروي پاي ديگر بياندازيد و حداقل هر نیم ساعت یک بار کمی‌قدم بزنید.
- اگر می‌توانید در حالت نشسته هم کار خود را انجام دهید، سعی کنید مدتی هم بنشینید.
- صندلی های بلندی وجود دارند که در برخی موارد می‌توانید به جای ایستاده کار کردن، از آنها برای انجام کار خود استفاده کنید.
- روی صندلی، صاف و راست بنشینید و پاهایتان را روی هم نیندازید.
- هرگز لباس‌هاي تنگ كه نواحي كشاله ران، مچ دست و پاها را فشار مي‌دهد نپوشيد.
- لباس های کمی‌گشاد و نرم بپوشید. هم چنین کفش راحت، با پاشنه متوسط و اندازه پای خود بپوشید و از پوشیدن کفش های پاشنه بلند و تنگ و نامناسب خودداری کنید.
- درحال استراحت پاهاي خود را بالا قرار دهيد. برای جریان خون بهتر از روغن بادام استفاده کنید
- در رانندگي‌هاي طولاني مدت هر ۴۵ دقيقه بايستيد و كمي راه برويد.
- وزن اضافی بدن در افراد چاق، فشار زیادی روی پاها و سیستم گردش خون بدن وارد می‌کند. لذا کاهش وزن اضافی بدن، خطر ابتلا به سیاهرگ های واریسی را در خیلی موارد کم می‌کند
- کشیدن سیگار خطرات زیادی برای سلامتی بدن دارد، ولی به یاد داشته باشید که بالا رفتن فشار خون در اثر مصرف سیگار، در ایجاد سیاهرگ های واریسی موثر است.
- اگر مدت زمان طولانی ایستاده اید، مدتی در طی روز و یا بعد از اتمام کار خود، پاهای خود را بالا نگه دارید
- از مصرف طولانی مدت قرص های ضد بارداری با استروژن به دلیل تغییر عملکرد دریچه های سیستم گردش خون خودداری کنید
- اگر می‌خواهید برای مدت زمان طولانی از قرص های ضد بارداری استفاده کنید با پزشک متخصص مشورت کنید تا داروی دیگری برای شما بنویسد، و یا سایر روش های جلوگیری از بارداری را برای شما بیان کند تا از آنها استفاده کنید.
-
- تشخیص
- معاینه توسط پزشک در حالي که بیمار ايستاده است، انجام می‌شود.
- درمان
-
روش‌هاي درماني شامل پوشيدن جوراب‌هاي محكم مخصوص واريس و نشستن در حالتي است كه پاها در سطحي بالاتر از قلب قرار داشته باشند و در صورت بروز مشکلات جراحی ضروری است. انواع روش های جراحی واریس عبارتند از:
- برداشت سرپايي سياهرگ‌ها: در اين روش سياهرگ‌هاي واريسي کوچک با ايجاد چند سوراخ ریز در پوست برداشته مي‌شوند. معمولا بيحسي موضعي کافی بوده و اثر باقيمانده از جراحي ناچيز است.
- جراحي آندوسکوپي سياهرگ: يک لوله انعطاف پذير آندوسکوپ که دوربين ظريفي دارد وارد اندام پاييني بدن مي‌شود تا به جراح در مشاهده و بستن سياهرگ‌ها کمک کند. اين روش تنها به برش‌هاي کوچک نياز دارد. در صورت ابتلا به سياهرگ‌هاي واريسي شديد و همراه با زخم‌هاي واريسي، احتمالا از اين شيوه سود خواهيد برد.
- جراحي ليزري: سياهرگ‌هاي واريسي کوچکتر و سياهرگ‌هاي عنکبوتي با استفاده از ليزر بسته مي‌شوند.
- اسکلروتراپي: با تزریق ماده ای به داخل سياهرگ‌هاي واريسي کوچک يا متوسط، سياهرگ‌ها را زخمي مي‌کنند، تشکيل بافت در محل زخم، سياهرگ‌هاي گشاد را مي بندد و خون آن ها به سياهرگ‌هاي سالم جريان مي يابد.
- در چه مواردی درمان جراحی لازم و ضروری است؟
-
در صورتی که با موارد زیر برخورد نمودید ممکن است که جراحی جهت شما ضرورت پیدا کند:
- درد دایم و ناتوان‌کننده
- لخته شدن خون در عروق یا ترومبوفلبیت
- ضایعات و زخم های پوستی همراه با خونریزی
- فعالیت
-
در زمان ابتلا به واریس پا فعالیت خود را به صورت زیر تنظیم کنید:
- به طور منظم ورزش كنيد. پیاده روی و آهسته دویدن، دوچرخه سواري يا شنا، جریان خون را در پاها بهبود می‌دهد و جریان خون مناسب، از پیشرفت و بدتر شدن سیاهرگ های واریسی جلوگیری می‌کند
- رژیم غذایی و تغذیه
-
در افرادی که مبتلا به واریس می‌باشند با یک رژیم غذایی مناسب می‌توانند در جهت بهبودی سریعتر و همچنین بازتوانی خود کمک نمایند این موارد عبارتند از:
- براي حجيم كردن مدفوع و پيش‌گيري از يبوست که عامل اصلی ایجاد واریس است از غلات، نان سبوس‌دار و ... استفاده کنید.
- همراه با افزايش دريافت فيبر در رژيم غذايي، حداقل به ميزان 6 ليوان در روز آب مصرف نمایید.
- سبزيجات داراي برگ سبز و انواع كلم به ويژه در طول دوران بارداري اهميت دارد.
- مركبات به ويژه پرتقال و گريپ فروت همچنين شاتوت، توت فرنگي، فلفل دلمه و انواع سبزيجات داراي برگ سبز تامين كننده ويتامين ث هستند.
- فقدان ويتامين ث در رژيم غذايي منجر به پارگي وريدهاي كوچك و بدتر شدن واريس وريدها مي‌شود.
- مغز دانه ها و ماهي هاي روغني حاوي اسيد هاي چرب ضروري موجب استحكام ديواره وريدها می‌شود.
- از مصرف كره، روغن‌ها، كيك، شيريني، شكلات و بيسكويت خودداری کنید.
- همراه با غذاهایی كه به طور تجربي سبب بروز يبوست می‌شود از غذاهاي ملين مانند آلو، انجير و زرشك استفاده شود.
- یک برنامه غذایی سالم و مناسب داشته باشید و از مصرف غذاهای پر کالری و با ارزش غذایی کم خودداری کنید.
-
- مراقبت
-
در طول خود مراقبتی به موارد زیر توجه نمائید:
- از جوراب های مخصوص واریس استفاده کنید. این جوراب ها را می‌توانید از داروخانه و یا مراکز فروش لوازم پزشکی تهیه کنید.
- قبل از خرید جوراب مخصوص واریس، درباره اندازه و میزان فشردگی جوراب که مناسب شرایط شما باشد، با پزشک خود یا دکتر داروخانه مشورت کنید
- جوراب‌هاي ورايس را صبح پس از بيدار شدن و قبل از خارج شدن از بستر بپوشيد و آنها را در تمام طول روز نيز به پا داشته باشيد.
- دقت کنيد جوراب‌هايي که مي‌پوشيد در ناحيه بالايي ران يا ساق پا خيلي تنگ نباشند.
- برای از بین بردن رگ های واریسی از ماساژ دادن یا لرزاندن آن ها با دست خودداری کنید. این کار خطرناک است و باعث ایجاد آمبولی (لخته خون متحرک) در رگ ها می‌شود که می‌تواند حرکت کند و باعث سکته قلبی و یا سکته مغزی شود.
- در چه شرایطی به پزشک مراجعه نمایید؟
-
بیمارانی که مبتلا به وریدهای واریسی هستند همچون دیگر بیماری ها در زمان بروز علایم نیاز به مراجعه به پزشک دارند که زمان مراجعه به پزشک شامل :
- در صورت مشاهده رگ های واریسی در پاها جهت شروع درمان
- اگرچه سیاهرگ های واریسی به طور کلی مشکل خطرناکی نیستند، ولی می‌توانند نشان دهنده یک بیماری جدی و خطرناک باشند. لذا اگر وضعیت سیاهرگ های واریسی در شما روز به روز بدتر می‌شود، حتما به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت سلامتی شما را بررسی کند و در شرایط زیر نیاز است که فورا نزد پزشک خود بروید:
- اگر رگ های واریسی شما خونریزی کرد.
- اگر دچار درد یا ورم ناگهانی در پاها شدید.
- اگر متوجه یک برآمدگی در سیاهرگ واریسی و یا نزدیک آن ها شدید.
-
- علائم
-
با توجه به شدت و درگیری وریدها و سیاهرگها در اندام های تحتانی علایم زیر ممکن است بروز نماید:
- بیشتر سیاهرگ‌های واریسی بدون علامت هستند.
- درد و تورم خفيف در قوزك پا
- بد منظره شدن ناحيه مبتلا به واريس
- احساس درد، پری و سنگینی منتشر و غیر اختصاصی در ساق پاها به ویژه پس از ایستادن به مدت طولانی
- عروق واريسي سطحي، به شکل متسع و پيچ‌دار و به رنگ آبي تيره هستند.
- علل شایع
-
عواملی که در ایجاد واریس دخالت دارند را می‌توان به صورت زیر بیان نمود:
- سابقه خانوادگی
- ايستادن به مدت طولانى
- سن
- یبوست
- بارداری
- جنسيت: زنان بيش از مردان مستعد واريس هستند و باردارى عامل اصلى آن است.
- اضافه وزن به ويژه در اطراف شكم و زنان چاق، نسبت به زنان لاغر بيشتر در معرض ابتلا به واريس هستند.
- عوارض احتمالی
-
در صورتی که به بیماری واریسی پا مبتلا شدید ممکن است عوارض زیر در شما بروز نماید:
- احتمال ایجاد سکته مغزی یا قلبی
-
خونریزی از محل واریس ها
- پیشگیری
-
راهی برای جلوگیری از تشکیل سیاهرگ های واریسی وجود ندارد، ولی با انجام برخی کارها می‌توان احتمال ابتلا به این مشکل را کاهش داد:
- در قسمتی از پا که واریس معمولا رخ می‌دهد از یخ استفاده کنید و یا آن را گرم کنید تا عضلات و درد پاها آرام شوند.
- از ايستادن طولاني مدت اجتناب كنيد. اگر شغل شما ايجاب مي‌كند براي مدت طولاني سر پا بايستيد وزن خود را به طور مرتب هر چند دقيقه يك بار از يك پا بروي پاي ديگر بياندازيد و حداقل هر نیم ساعت یک بار کمی‌قدم بزنید.
- اگر می‌توانید در حالت نشسته هم کار خود را انجام دهید، سعی کنید مدتی هم بنشینید.
- صندلی های بلندی وجود دارند که در برخی موارد می‌توانید به جای ایستاده کار کردن، از آنها برای انجام کار خود استفاده کنید.
- روی صندلی، صاف و راست بنشینید و پاهایتان را روی هم نیندازید.
- هرگز لباس‌هاي تنگ كه نواحي كشاله ران، مچ دست و پاها را فشار مي‌دهد نپوشيد.
- لباس های کمی‌گشاد و نرم بپوشید. هم چنین کفش راحت، با پاشنه متوسط و اندازه پای خود بپوشید و از پوشیدن کفش های پاشنه بلند و تنگ و نامناسب خودداری کنید.
- درحال استراحت پاهاي خود را بالا قرار دهيد. برای جریان خون بهتر از روغن بادام استفاده کنید
- در رانندگي‌هاي طولاني مدت هر ۴۵ دقيقه بايستيد و كمي راه برويد.
- وزن اضافی بدن در افراد چاق، فشار زیادی روی پاها و سیستم گردش خون بدن وارد می‌کند. لذا کاهش وزن اضافی بدن، خطر ابتلا به سیاهرگ های واریسی را در خیلی موارد کم می‌کند
- کشیدن سیگار خطرات زیادی برای سلامتی بدن دارد، ولی به یاد داشته باشید که بالا رفتن فشار خون در اثر مصرف سیگار، در ایجاد سیاهرگ های واریسی موثر است.
- اگر مدت زمان طولانی ایستاده اید، مدتی در طی روز و یا بعد از اتمام کار خود، پاهای خود را بالا نگه دارید
- از مصرف طولانی مدت قرص های ضد بارداری با استروژن به دلیل تغییر عملکرد دریچه های سیستم گردش خون خودداری کنید
- اگر می‌خواهید برای مدت زمان طولانی از قرص های ضد بارداری استفاده کنید با پزشک متخصص مشورت کنید تا داروی دیگری برای شما بنویسد، و یا سایر روش های جلوگیری از بارداری را برای شما بیان کند تا از آنها استفاده کنید.
-
- تشخیص
- معاینه توسط پزشک در حالي که بیمار ايستاده است، انجام می‌شود.
- درمان
-
روش‌هاي درماني شامل پوشيدن جوراب‌هاي محكم مخصوص واريس و نشستن در حالتي است كه پاها در سطحي بالاتر از قلب قرار داشته باشند و در صورت بروز مشکلات جراحی ضروری است. انواع روش های جراحی واریس عبارتند از:
- برداشت سرپايي سياهرگ‌ها: در اين روش سياهرگ‌هاي واريسي کوچک با ايجاد چند سوراخ ریز در پوست برداشته مي‌شوند. معمولا بيحسي موضعي کافی بوده و اثر باقيمانده از جراحي ناچيز است.
- جراحي آندوسکوپي سياهرگ: يک لوله انعطاف پذير آندوسکوپ که دوربين ظريفي دارد وارد اندام پاييني بدن مي‌شود تا به جراح در مشاهده و بستن سياهرگ‌ها کمک کند. اين روش تنها به برش‌هاي کوچک نياز دارد. در صورت ابتلا به سياهرگ‌هاي واريسي شديد و همراه با زخم‌هاي واريسي، احتمالا از اين شيوه سود خواهيد برد.
- جراحي ليزري: سياهرگ‌هاي واريسي کوچکتر و سياهرگ‌هاي عنکبوتي با استفاده از ليزر بسته مي‌شوند.
- اسکلروتراپي: با تزریق ماده ای به داخل سياهرگ‌هاي واريسي کوچک يا متوسط، سياهرگ‌ها را زخمي مي‌کنند، تشکيل بافت در محل زخم، سياهرگ‌هاي گشاد را مي بندد و خون آن ها به سياهرگ‌هاي سالم جريان مي يابد.
- در چه مواردی درمان جراحی لازم و ضروری است؟
-
در صورتی که با موارد زیر برخورد نمودید ممکن است که جراحی جهت شما ضرورت پیدا کند:
- درد دایم و ناتوان‌کننده
- لخته شدن خون در عروق یا ترومبوفلبیت
- ضایعات و زخم های پوستی همراه با خونریزی
- فعالیت
-
در زمان ابتلا به واریس پا فعالیت خود را به صورت زیر تنظیم کنید:
- به طور منظم ورزش كنيد. پیاده روی و آهسته دویدن، دوچرخه سواري يا شنا، جریان خون را در پاها بهبود می‌دهد و جریان خون مناسب، از پیشرفت و بدتر شدن سیاهرگ های واریسی جلوگیری می‌کند
- رژیم غذایی و تغذیه
-
در افرادی که مبتلا به واریس می‌باشند با یک رژیم غذایی مناسب می‌توانند در جهت بهبودی سریعتر و همچنین بازتوانی خود کمک نمایند این موارد عبارتند از:
- براي حجيم كردن مدفوع و پيش‌گيري از يبوست که عامل اصلی ایجاد واریس است از غلات، نان سبوس‌دار و ... استفاده کنید.
- همراه با افزايش دريافت فيبر در رژيم غذايي، حداقل به ميزان 6 ليوان در روز آب مصرف نمایید.
- سبزيجات داراي برگ سبز و انواع كلم به ويژه در طول دوران بارداري اهميت دارد.
- مركبات به ويژه پرتقال و گريپ فروت همچنين شاتوت، توت فرنگي، فلفل دلمه و انواع سبزيجات داراي برگ سبز تامين كننده ويتامين ث هستند.
- فقدان ويتامين ث در رژيم غذايي منجر به پارگي وريدهاي كوچك و بدتر شدن واريس وريدها مي‌شود.
- مغز دانه ها و ماهي هاي روغني حاوي اسيد هاي چرب ضروري موجب استحكام ديواره وريدها می‌شود.
- از مصرف كره، روغن‌ها، كيك، شيريني، شكلات و بيسكويت خودداری کنید.
- همراه با غذاهایی كه به طور تجربي سبب بروز يبوست می‌شود از غذاهاي ملين مانند آلو، انجير و زرشك استفاده شود.
- یک برنامه غذایی سالم و مناسب داشته باشید و از مصرف غذاهای پر کالری و با ارزش غذایی کم خودداری کنید.
-
- مراقبت
-
در طول خود مراقبتی به موارد زیر توجه نمائید:
- از جوراب های مخصوص واریس استفاده کنید. این جوراب ها را می‌توانید از داروخانه و یا مراکز فروش لوازم پزشکی تهیه کنید.
- قبل از خرید جوراب مخصوص واریس، درباره اندازه و میزان فشردگی جوراب که مناسب شرایط شما باشد، با پزشک خود یا دکتر داروخانه مشورت کنید
- جوراب‌هاي ورايس را صبح پس از بيدار شدن و قبل از خارج شدن از بستر بپوشيد و آنها را در تمام طول روز نيز به پا داشته باشيد.
- دقت کنيد جوراب‌هايي که مي‌پوشيد در ناحيه بالايي ران يا ساق پا خيلي تنگ نباشند.
- برای از بین بردن رگ های واریسی از ماساژ دادن یا لرزاندن آن ها با دست خودداری کنید. این کار خطرناک است و باعث ایجاد آمبولی (لخته خون متحرک) در رگ ها می‌شود که می‌تواند حرکت کند و باعث سکته قلبی و یا سکته مغزی شود.
- در چه شرایطی به پزشک مراجعه نمایید؟
-
بیمارانی که مبتلا به وریدهای واریسی هستند همچون دیگر بیماری ها در زمان بروز علایم نیاز به مراجعه به پزشک دارند که زمان مراجعه به پزشک شامل :
- در صورت مشاهده رگ های واریسی در پاها جهت شروع درمان
- اگرچه سیاهرگ های واریسی به طور کلی مشکل خطرناکی نیستند، ولی می‌توانند نشان دهنده یک بیماری جدی و خطرناک باشند. لذا اگر وضعیت سیاهرگ های واریسی در شما روز به روز بدتر می‌شود، حتما به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت سلامتی شما را بررسی کند و در شرایط زیر نیاز است که فورا نزد پزشک خود بروید:
- اگر رگ های واریسی شما خونریزی کرد.
- اگر دچار درد یا ورم ناگهانی در پاها شدید.
- اگر متوجه یک برآمدگی در سیاهرگ واریسی و یا نزدیک آن ها شدید.
-
شرح بیماری
هر وريد يا سياهرگ داراي دريچه‌هاي كنترل كننده جريان خون است، اين دريچه ها از بازگشت خون در مسير عکس (به سمت پايين) جلوگيري مي‌کنند. واريس هنگامي رخ مي‌دهد كه اين دريچه‌ها ضعيف شده و ديگر قادر به بسته شدن طبيعي نباشند، حوضچه هايي از خون در سياهرگ‌ها ايجاد مي‌شوند. احتمال واريسي شدن در همه سياهرگ‌ها وجود دارد اما بيشترين مکان ابتلا اندام‌هاي پاييني و پاها هستند.
با توجه به شدت و درگیری وریدها و سیاهرگها در اندام های تحتانی علایم زیر ممکن است بروز نماید:
راهی برای جلوگیری از تشکیل سیاهرگ های واریسی وجود ندارد، ولی با انجام برخی کارها می‌توان احتمال ابتلا به این مشکل را کاهش داد:
روش‌هاي درماني شامل پوشيدن جوراب‌هاي محكم مخصوص واريس و نشستن در حالتي است كه پاها در سطحي بالاتر از قلب قرار داشته باشند و در صورت بروز مشکلات جراحی ضروری است. انواع روش های جراحی واریس عبارتند از:
در افرادی که مبتلا به واریس می‌باشند با یک رژیم غذایی مناسب می‌توانند در جهت بهبودی سریعتر و همچنین بازتوانی خود کمک نمایند این موارد عبارتند از:
بیمارانی که مبتلا به وریدهای واریسی هستند همچون دیگر بیماری ها در زمان بروز علایم نیاز به مراجعه به پزشک دارند که زمان مراجعه به پزشک شامل :
