تومورمغزي
- شرح بیماری
تومورهای مغزی ضایعات فضاگیری هستند که سبب ایجاد فشار، تهاجم و یا تخریب بافتهای احاطه کننده مغز و ساختمانهای عصبی میشوند. تومور مغزی میتواند در هر سنی اتفاق افتد و میتوانند اولیه، متاستاتیک و یا دارای منشاء پیشرونده باشند. در بالغین بیشترین میزان شیوع بین 40 تا 60 سالگی است. در کودکان اکثر تومورهای مغزی قبل از 1 سالگی و یا بین سنین 2 تا 12 سالگی اتفاق میافتد. تومورها بر اساس خصوصیات بافت شناسی و درجه بدخیمی طبقه بندی میشوند. پیش آگهی بستگی به نوع تومور و وضعیت سلامت بیمار دارد.
- علائم
- یکی از اولین علائم و نشانههای تومور مغزی، خاصیت غافلگیرکنندگی آن است.
- سردرد: موضعی یا عمومی
- تشنج
- تغییرات شعوری، رفتاری و شخصیتی: عدم آگهی به زمان و مکان، عدم توانایی در اجرای دستورات، تحریک پذیری، فراموشی، کاهش حافظه، اختلال در قضاوت
- کاهش سطح هوشیاری، گیجی و یا کما
- سرگیجه که با تغییر پوزیشن(وضعیت)
- تغییرات بینایی: دوبینی، اختلال میدان بینایی، کاهش قدرت بینایی.
- علائم گوارشی مانند تهوع، از دست دادن اشتها و استفراغ
- کاهش قدرت حرکتی: همی پارزی و همی پلژی(فلج نیمه بدن)
- آفازی
- اختلال در راه رفتن: اختلال در حفظ تعادل، عدم هماهنگی در حرکت
- اختلالات شنوایی
- اختلالات حسی: هیپراستزی(حساسیت زیاد به لمس یا درد)، پاراسنتزی(گزگز یا خواب‌رفتگی اندام)، اگنوزی (عدم توانایی در تشخیص)، آپراکسی (عدم توانایی در به کاربردن اشیاء)، آگرافی (عدم توانایی در نوشتن) و استرگنوزیس(درک و تشخیص از طریق حس لامسه)
- اختلال عملکرد اعصاب جمجمهای
- علل شایع
علت تومورهای مغزی ناشناخته است. بعضی از تئوریها شامل عوامل ژنتیک، هورمونی، فاکتورها یا مواد شیمیایی، اشعه، تروما(ضربه)، ویروسها و رژیم غذایی هستند.
- عوارض احتمالی
تومورهای مغزی در صورتی که درمان نشوند میتوانند عوارضی از جمله مشکلات حرکتی، مشکل در تکلم و ادراک، تمرکز، افزایش فشار داخل جمجمه و ... را به دنبال داشته باشند.
- تشخیص
- تصویربرداری از جمجمه
- سی.تی.اسکن مغز: برای تعیین محل تومور و تشخیص اندازهی آن و برای بررسی از نظر ادم مغز
- آنژیوگرافی مغز: بررسی عروق تومور و عروق اطراف تومور.
- ام.آر.آی(MRI): برای تعیین اندازه و محل تومور و وضعیت عروقی تومور و ادم مغزی
- بیوپسی(نمونه‌برداری) مغز: برای بررسی تومور از نظر بافت شناسی و تعیین درجه تومور
- اندازهگیری فشار داخل جمجمه
- آزمایش چشم: در صورتی که تومور در بخش پیشانی مغز تشکیل شده باشد، عصب بینایی که چشم را به مغز متصل میکند کمی دچار برآمدگی میشود.
- معاینه عصبی: چک کردن قدرت عضلانی، رفلاکس و حافظه و تشخیص احساس گرما از سرما بر روی پوست (آزمون احساس)
- درمان
درمان اختصاصی بسته به نوع تومور، محل و میزان دسترسی به آن و همچنین میزان حساسیت تومور به اشعه انجام میشود.
درمان غیر جراحی:
- رادیوتراپی (پرتو درمانی)
- شیمی درمانی
درمان جراحی:
- برداشتن تومور از طریق جراحی
- جراحی با استفاده از لیزر
- میکروسرجری
- شنت بطنی- دهلیزی یا بطنی- شکمی برای تخلیه مایع مغزی- نخاعی (CSF)
درمان‌های جایگزین:
- در مورد ترکیب این گونه درمانها با پزشک صحبت کرده و مطمئن شوید که این روشهای درمانی مضر نبوده یا داروهای تجویز شده تداخل ندارند.
- یوگا، تکنیکهای آرام سازی و بیوفیدبک به کاهش استرس کمک میکنند. طب سوزنی جهت کم کردن عوارض جانبی داروها و گیاهان دارویی مانند استرالاگوس و پنجهی گربه باعث تحریک سیستم ایمنی میشود.
- فعالیت
- بیمار را به ادامه عملکردش (حرفهای و اجتماعی) تا حد ممکن تشویق کنید تا از محرومیت حسی و انزوای اجتماعی بیمار اجتناب شود.
- بیمار را تشویق کنید تا جهت انجام فعالیتهایش در صورت نیاز کمک بگیرد.
- رژیم غذایی
- پیروی از رژیم تجویز شده توسط پزشک
- مصرف مایعات فراوان
- دارو
- کورتیکواستروئیدها مانند دگزامتازون (دکادرون): برای کنترل ادم مغزی و کاهش فشار داخل جمجمه
- دیورتیکهای اسموتیک: برای کاهش ادم مغزی
- ضد تشنجها مانند فنی توئین (دیلانتین): برای پیشگیری از تشنج
- H2 بلاکرها مانند سایمتیدین یا رانیتیدین: برای پیشگیری از زخمهای استرسی
- آنتی اسیدها
- مسکنها: برای تسکین درد
- ضد استفراغها: برای به حداقل رساندن تهوع و استفراغ
- محدودیت مصرف مایعات: جهت پیشگیری از ادم مغزی
- درچه شرايطي به پزشك مراجعه نمائید؟
درصورت مشاهده موارد زیر به پزشک مراجعه کنید
- حملات تشنج
- تغییر در سطح هوشیاری
- تغییرات رفتاری و عصبی
- تغییرات تنفسی
- عفونت همراه با تب
- خونریزی
- زخم استرسی: نفخ شکم، درد، استفراغ، مدفوع قیری رنگ
