توصيه هاي خود مراقبتي در نوزادان پره ترم

• توصيه هاي خود مراقبتي در نوزادان پره ترم:

به مادر آموخته شود كه تا رسيدن به وزن 2500 گرم و تاريخ زايمان قبلاً پيش بيني شده (ترم) رفتار زير را داشته باشد:

• آموزش مراقبت عمومي نوزاد : پوشش نوزاد، درجه حرارت اتاق، دفعات و مدت تغذيه، شستن نوزاد بعد از دفع ادرار و مدفوع، خواب نوزاد ، علايم خطر، بالا آوردن هاي غير طبيعي، آروغ گرفتن، ماساژ دادن نوزاد، رابطه عاطفي والدين و نوزاد
• از دادن هرگونه مواد خوراكي (ترنجبين، شيرخشت، گلاب و غيره) به نوزاد بدون مشورت پزشك خودداري شود.
• اولين مراجعه 24 تا 48 ساعت بعد از ترخيص را يادآوري كنيد.
• مادر را از زمان دريافت واكسن هاي بعدي آگاه كنيد.
• لزوم، زمان و مكان انجام آزمايشات غربالگري را به مادر آموزش دهيد.
• جهت پيشگيري از عفونت دست ها را قبل از هر تماس با نوزاد بشويد.
• مزاياي شير مادر براي نوزاد و مادر و مضرات شير مصنوعي و استفاده از شيشه و گول زنك را توضيح دهيد.
• از پستانك استفاده نشود و دفعات تغذيه بر حسب درخواست نوزاد تنظيم شود.
• وضعيت هاي مختلف شيردهي، روش صحيح پستان گرفتن، نشانه هاي گرسنگي و سيري نوزاد و شير دادن از هر دو پستان را به مادر آموزش دهيد.
• حداقل 8 بار 20 دقيقه در 24 ساعت تغذيه شود.
• اگر نوزاد تا 3 ساعت بيدار نشد، خود او را بيدار كند.
• اگر نوزاد خواب آلود است و مكيدن ضعيف دارد بهتر است از شير دوشيده شده با قاشق/ كاپ استفاده كند.
• دوشيدن شير و تغذيه نوزاد با قاشق يا كاپ را به خوبي فراگرفته باشد.
• حين شير دادن به نوزاد پستان را مالش داده و بفشارد تا نوزاد شير بيشتري دريافت كند.
• براي كسب اطمينان از دريافت شير كافي، بعد از هربار به سينه گذاشتن اگر كوتاه تر از 20 دقيقه است يا اگر ضعيف مي مكد، شير دوشيده شده با كاپ يا قاشق به وي دهد. بعد از هربار تغذيه نوزاد شير خود را دوشيده (ده دقيقه با دست، 20 دقيقه با پمپ) و به نوزاد داده يا براي تغذيه بعدي در يخچال نگه داري كند. دستها قبل از دوشيدن شير شسته شود. پمپ با آب و صابون بعد از هر بار استفاده شسته شود.
• معيارهاي سنجش كفايت شير را توضيح دهيد.
• با توجه به احتمال بالاتر ريفلاكس گوارشي و برگشت شير و خطر آسپيراسيون، نوزاد را اگر مراقبت كانگورويي نمي شود بطور مداوم در وضعيت شيب دار (سربالا) مراقبت كند. بر روي شكم نخواباند و كهنه نوزاد را سريعاً بعد از شيردهي تعويض نكند.
• وضعيت نيمه دمر يا به پهلو جهت جلوگيري از آسپيراسيون در شيرخواري كه ترشحات زيادي دارد و تازه تغذيه شده است مناسب مي باشد.
• اگر نوزاد فقط با شير دوشيده شده تغذيه شود بايد با حدود 8 وعده 60 سي سي يا 420 تا 500 سي سي شير در 24 ساعت دريافت نمايد.
• مشكلات شايع شيردهي (احتقان و زخم) را بيان كنيد و راه حل ها را آموزش دهيد.
• به ايجاد رابطه عاطفي بين مادر و نوزاد تاكيد شود.
• با تعويض كهنه، حداقل هر سه ساعت يكبار دفع مدفوع/ ادرار را كنترل كند.
• روش ارزيابي زردي با فشار خفيف پوست نوزاد آموزش داده شود.
• نوزاد نارس/ كم وزن بيشتر از نوزاد ترم در خطر هيپوترمي است. در صورت سردي انتهاها، نوزاد را در حالت مراقبت كانگورويي در تماس پوست با پوست قرار دهد. نوزاد كلاه و جوراب داشته باشد. در غير اينصورت او را بپوشاند.
• از هيپرترمي و زياد پوشانيدن نوزاد نيز اجتناب كند. نوزاد را كنار منبع توليد گرما يا در زير آفتاب قرار ندهد.
•  از تكنيك هاي غيردارويي كنترل درد مانند تغيير وضعيت، بغل كردن، تكان دادن خيلي آرام، موزيك، كاستن تحريك محيطي، آرامسازي و ضربات خيلي ملايم استفاده نماييد.
• در صورت بروز موارد زير مراجعه به پزشك/ مركز درماني ضرورت دارد.

• نوزاد كمتر از 8 بار در 24 ساعت شير مي خورد و بي حال و خواب آلود است.
• اگر نوزاد بعد از روز چهارم كمتر از 6 پوشك خيس در روز دارد.
• اگر نوزاد بعد از روز چهارم عمر، كمتر از 4 دفع مدفوع دارد.
• اگر نوزاد زردي دارد.
• اگر نوزاد كبود مي شود يا اختلال هوشياري دارد.
• و در هفته هاي بعدي اگر وزن گيري ناكافي (كمتر از 200 گرم در هفته) دارد.

• علايم هشدار بعد از ترخيص :
  • خوب شير نخوردن
  • تب
  • سردي دست ها و پاها
  • خونريزي يا تنفس مشكل
  • تاكي پنه
  • توكشيده شدن قفسه صدري
  • ناله بازدمي
  • زردي
  • هيپوترمي
  • حركات غير طبيعي اندام ها
  • خونريزي از ناف يا محل ختنه
  • دفعات دفع مدفوع و ادرار
• مراقبت از بندناف
  • قبل از هر تماس با نوزاد دستتان را با آب و صابون بشوييد.
  • ظاهر بندناف را نگاه كنيد.
  • وجود علايم ظاهري و بوي غير طبيعي را بررسي نماييد. در صورت مشاهده قرمزي، التهاب، ترشح چركي و نشت خون به پزشك اطلاع دهيد.
  • بند ناف بايد هميشه خارج از پوشك قرار گيرد.
  • از بانداژ و ناف بند استفاده نشود.
  • از استعمال هرگونه مواد ضدعفوني كننده پيشگيري شود.
• در صورت داشتن علايم ديسترس تنفسي (افزايش تعداد تنفس، خرخر، سيانوز، لرزش پره هاي بيني، آپنه) سريعاً به مركز درماني مراجعه نماييد.
• مادران باردار جهت پيشگيري از نوزاد پره ترم، مي بايست مراقبت ها و چكاپ هاي روتين دوران بارداري را تحت نظر پزشك انجام دهند.